NetCAD de çizilmiş olan projelerimizi online Coğrafi Bilgi Sistemi `mize aktarmak icin yapmış oldugumuz veri aktarma modüllerimizi canlıya gecirdik! Bir nevi online veri güncelleme araci.
Merhaba uzun süredir bir sürü konuda yazmak istememe rağmen yoğunluktan bir fırsat bulup da yazamadım. Gerçi “youtuber” lık bu kadar popülerken bu yazıyı okuyan olacak mı? O da muamma. Ama ben sanırım bir süre daha buradan sosyal ve teknik konularda yazmaya devam edeceğim. Hatta sonraki senelerde ilgili bir stajer arkadaş gelir ise onlarca projeyi/çözümü yazıya döktürmek gibi bir planım var.
Neyse; her eve bilgisayar her eve internet falan derken olay döndü dolaştı her şeye internete kadar geldi. Özetle IOT demek bu demek. Kombilerin, kumandaların, termometrelerin bile interneti var. Bizim herşeyden anında haberdar olma isteğimizle birlikte bu gömülü sistemler olayı da yürüdü gitti. Önceleri akıllı cihazlar geliştirmek bu kadar kolay değildi. Hatta cihazı internete bağlamak hayal bile değildi; yoktu! Sizin internete bağlı bir şeyiniz var ise bunun adı bilgisayardı. Bir şeyi internete bağlama fikri kimsenin aklına gelmemişti. Belkide ihtiyaç da değildi. Sonra teknolojinin x küp eğrisi şeklinde gelişiyor olması kısa zamanda mikroişlemcileri hızlandırdı, iletişim standartlarını geliştirdi, Çin ‘in de sahaya inmesi ile donanım ucuzladı ve biz nihayet lehim makinesinden bile internete bağlanabiliyor hale geldik. İşin trajikomik tarafı, bu son verilen örnek tamamen gerçektir.
Artık neredeyse sadece yazılım bilerek bile birşeyler tasarlayabiliyorsunuz. 16F877 de ki iskele vs. … mantığını kavramak zorunda olduğunuz yapılar, günlerin ayların sınıflarına karıştı gitti. Her şeyin kartı çıktı. Çarli ‘nin melekleri! Yani I2C, SPI ve Seri iletişim ne demek öğrenin kullanamayacağınız teknoloji neredeyse kalmadı. Üzerinde işletim sistemi bile çalıştırabileceğiniz kartlar çıktı.
Sonuç olarak sıkıntılı kısma gelirsek. Daha doğrusu benim bu yazıda deyinmek istediğim sıkıntıya: hala bazı kartlarda hafıza kısıtınız var. Özellikle arduino nano, mikro gibi çok çok küçük boyutlu kartlarda. (Yazar aslında burada bu kartın kullanmış olduğu işlemcinin hafızasından bahsetmektedir.)
Özet geçmek gerekir ise arduino, temel olarak 2 program hafızasına sahiptir. Birincisi ve büyük olan, program kodlarının yüklendiği kısım. Yazdığınız kodlar makine koduna dönüştürülür ve buraya yüklenir. Programın çalışması demek de bu kodların satır satır, işlemcinin ALU devresine gönderilmesi/sonucun yorumlanması demektir. İkinci hafıza ise Arduino IDE ‘nin de -derleme bilgi ekranında- bahsettiği -kabaca- global değişkenlerin tutulduğu hafızadır. Bu çok daha küçüktür. ATmega328P işlemcisi için -ki arduino nano bunu kullanır- bu hafızalar 32KB ve 2KB dır. Yine bu işlemci üzerinden konuşmaya devam edersek; aynı anda Ethernet kartı ve Sd kart kullanarak bir geliştirme yapmak istiyorsanız muhtemelen size bu 2KB SRAM yetmeyecektir.
İşte tam da bu noktada, yani “acaba mega ile mi geliştirmeye devam etsem, o da çok büyük be bilader” dediğiniz; umutsuzluğun kapısında. Yürümekten çok, geri dönmenin sıcak geldiği bu anda; bu yazının hedef kitlesi olmuş durumdasınız. Bence aşağıdaki kodu inceleyin. Dizileri ve değişkenleri SRAM den kullanmadan tanımlayabilirsiniz. Umarım işinize yarar.
const char me0[] PROGMEM = "me0";
const char me1[] PROGMEM = "me1";
const char* const mDizi[] PROGMEM = {me0, me1};
const char me[] PROGMEM = "me";
const PROGMEM uint16_t sDizi[] = {1, 2};
const PROGMEM uint16_t se = 3;
char bufferStr[30];
int bufferInt;
void bufferStrDoldur(int a)
{
strcpy_P(bufferStr, (char*)pgm_read_word(a));
}
void bufferIntDoldur(int a)
{
bufferInt = pgm_read_word_near(a);
}
void setup()
{
Serial.begin(9600);
Serial.println(F("Basliyor..."));
bufferStrDoldur(&mDizi[1]);
Serial.println(bufferStr);
strcpy_P(bufferStr, me);
Serial.println(bufferStr);
bufferIntDoldur(&sDizi[1]);
Serial.println(bufferInt);
bufferIntDoldur(&se);
Serial.println(bufferInt);
}
void loop() { }
Not: bu yazıda paylaşılan kodlar ve çözümleme taa m.ö. yapılmış ancak bir türlü oturulup da bir yazı haline getirilememiştir. Bir başka deyişle; bugün IOT konusunda burun farkıyla önde görülen NetCAD, daha Netigma 2.0 ‘ı baştan mı yazsak yoksa 1. versiyonun üzerine mi geliştirsek diye tartışırken; biz IOT argeleri yapıyor, bu kodu projelerimizde kullanıyorduk. Saygılarımla…
Bir platformda, bir arkadaşın başlıktaki sorusu üzerine yazmış olduğum yorumdur. Yeni başlayan arkadaşlar için bir fikir verebilir.
Merhaba. Yukarıda bazı arkadaşlar biraz değinmişler. Bu soruyu biraz “Java mı yoksa C# mı?” sorusuna; biraz da “C# mı yoksa C++ mı?” sorusuna benzettim. Ben cevap olarak direk hibrit yada native demeyi doğru bulmuyorum. Bir parantez olarak şunu söyleyeyim; eğer vaktin var ise Javayı ve Swifti öğrenmeni tavsiye ederim. Dil seçiminde kıyaslama yapabilmen için o dili biliyor olman büyük fayda sağlayacaktır.
Hibrit frameworkler aslında uygulamanızın altında yine native kütüphaneleri kullanırlar. Siz bu native kütüphaneleri frameworkün izin verdiği dilde yönetirsiniz/kullanırsınız. Arada bir katman daha olması sebebiyle hibrit uyglamalar biraz daha yavaştır denilebilir. Bir örnek vermek gerekirse; mesela bir hibrit frameworkün bazı kütüphanelerinde IOS için çalışmaz yada desteklenmez yazar. Bu demek oluyor ki bu kütüphane içerisinde ios için native dosyayı barındırmıyor. Bu farklı sebeplerden olabilir. IOS gerçekten o işe izin vermiyor olabilir, geliştirici daha IOS için kütüphane yazmamış olabilir vs. vs.
Bunun yanında, hibrit uygulama geliştirirken işletim sisteminin değil kullandığınız frameworkün sınırları dahilindesiniz. Eğer frameworkün sizin istediğinizi yapan bir kütüphanesi yok ise uygulama geliştirmeye devam edemezsiniz. O özellikten vazgeçmelisiniz. Yada istediğiniz özelliği sağlayan bir kütüphanesi varsa bile kütüphanenin şarj tüketimine etkisi, işlemci kullanımı vs. tamamı sizin kontrolünüz dışında (İstisna: kütüphaneleri açık kaynak olan bir framework kullanıyor iseniz kodun istemediğiniz kısmını düzenleyip yeniden derleyebilirsiniz.)
Bunlar hibrit uygulamaların ilk bakışta göze gelen eksileri. Fakat bunların tamamını silip süpürecek bir artısı var ki; bir sefer yaz her platformda çalışsın özelliği. Eğer projeniz -aşağıda değineceğim gibi- hibrit bir framework ile yazılmaya uygun ise hem geliştirirken hem güncellerken en az yarı süresinde tasarruf edersiniz. Ayrıca yukarıda dezavantaj olan 3. parti kütüphaneler sayesinde herşeyi yeniden yazmayıp bir çok şeyi sadece kullanıp uygulama geliştirme sürecinizi de hızlandıracaksınız. Bu açıdan da avantaj sayılabilir. Ayrıca bu kütüphanelerin çoğu açık kaynak olup; ister istemez onlarca geliştiricinin eleğinden geçiyor. Ki defalarca güncellenenleri mevcut.
Şimdi asıl konuya dönersek, genel olarak hangi dil yada hangi platformu seçmeliyim demek çok sığ. Bence her proje için özel olarak değerlendirilip seçim yapılmak daha doğru. Yazılım yaşam döngüsünün analiz basamağı bunu amaçlar. Mesela bir gömülü sistemler projesi yapıyorsanız ve sadece bazı grafikleri izlemek için bir mobil uygulama tasarlayacak iseniz neden ayrı ayrı her platform için geliştirme yapasınız ki; bazı frameworklerde sadece javascript/typescript kullanarak bile geliştirme yapabiliyorken.
Yada yukarıda hocamın bahsettiği gibi performans gerektiren bir projeniz var ise native kullanmamak demek intihar olur. En iyi dil, en iyi framework yoktur, o proje için en uygunu vardır. Eğer öyle olsaydı whatsapp gibi performans canavarı bir uygulama -sunucu tarafı-herkesin tartıştığı Java yada C# da yazılırdı. Kaç bilgisayar/yazılım mühendisi biliyor ki whatsappın yazıldığı dili?
Elbiseler şeffaf, insanlar kesif artık. Cesurca cesetlerini gösteriyor herkes. Birbirimizi ezbere biliyoruz. Ruhlar tesettürde.
İçtenlik namına bütün kaygılardan kurtulunmuş, tüm tabular yıkılmış. Eğleniyormuş gibi görünmek için çekinmeler, beğenilmek için fikretmeler ve sınır tanımamak. Mukaddesleri bile feda ederken çekinmiyor insan; nefretten, kinden gözü dönmüş bir beğenilme, alt etme güdüsüyle. Evet o ayetler siz eski sevgilinize laf sokun diye indirildi(!)
Herkes olmak istediği gibi asosyal dünyada. Olduğu gibi olanımız, yok değil az. Instagramda herkes güzel, twitterda herkes komik, idealist… Ama genelde mutsuz insanlar. Kontrolsüzce yükseldi mutluluk eşiğimiz. O an nerede değilsek orası daha güzelmiş gibi geliyor artık. Canavarlaştırılmış egolarımız. Memnuniyetsizsiniz!
Ruhlarımız gasp edildi. Birbirimize yaptık bunu. Fikrimizi gösteremeyince cesedimizi gösterir olduk bizde. Uzun soluklu hiçbir sınavda başırılı olamayan boş bir kalabalığız şimdi.
Aslında bu bir kurban bayramı tebriği olacaktı, olmalıydı, olsun. Allah bayram ruhunu hissedebilmeyi hepimize nasip etsin, bayramınız mübarek olsun -kendi ruhlarımızın hasretinde-.
***iç ses: şimdi ben bu yazıyı niye paylaştım? beğenilmek için mi? bilmiyorum. belki.
Bakıyorsun; en sosyal gördüğün en kalabalık insanların hatta en güzel kızların bile -ki bu kızların etrafı her daim zibilton tane abaza doludur (yazar burada zibilyonu kalabalık bir ölçü birimi manasında kullanmaktadır)- profillerinde “üff sıkıldım”, “püff bunaldım” tarzı paylaşımlar. Anla ki 1500 arkadaş yahut 2500 takipçi bile yetmiyor insanın içindeki manevi boşluğu doldurmaya. Çok sevgili -yada belkide o kadar değil şuan tam karar veremedim- Süleyman Demirel’in de dediği gibi “Binaen aleyh” huzur islamda dostlar. Hayırlı sahurlar.
İnciciler içi özet:
7 uyurların da dediği gibi “Ne uyudum be bilader”
Kendimi bildim bileli bir uyku sorunum var. Daha doğrusu bir uyku sorunum yok. Uykuya dair hiçbir sorun yaşamıyorum. Bu bir sorun mu bilmiyorum. Yere paralel durmama bile gerek kalmıyor bazen. Yastığa beş kala uyuyakalıyorum.
Bu askerlik süreci de gösterdi ki; asit denilebilecek yoğunlukta ayak ve ter kokusunda hatta yüksek desibel kahkaha sesinde bile uyuma güçlüğü çekmiyorum.
Ve bu gece. Bu bol yıldızlı ve ferah; hatta sırf güzel şeyler konuşulsun, bişeyler paylaşılsın da buralar daha yaşanabilir olsun diye planlanmış bu gecede, dayanamadım. Yine uyudum.
Not: Bu koğuş arkadaşlarımdan bir özür yazısıdır.
Codeigniter framework geliştiricileri 2.2. versiyondan sonra artık geliştirme yapmayacaklarını duyurmuşlardı. 2015 Ocak itibariyle bu karar değiştirilmiş. CI3 versiyonu RC sürümleriyle yayınlanmaya başladı. Şuan RC3 yayında. Bende şimdiye kadar yaptığım çekirdek geliştirmelerini ve bazı kütüphaneleri ekleyerek bir temel proje oluşturmaya karar verdim. Bu proje aşağıdaki ekleri ve geliştirmeleri içermektedir. Projeyi buradan indirebilirisiniz.
1- Serbest Kütüphane
Çeşitli işlermler için yazılmış fonksiyonlar bu kütüphaneye eklendi. Bu kütüphane CI yüklenmeden önce yüklenir ve CI’dan bağımsız olarak uygulamanın istenilen yerinde kullanılabilir. Akla hemen neden helper geliştirilmedi de böyle bağımsız bir kütüphane geliştirildi sorusu gelecektir. Bunun kütüphanedeki bir çok fonksiyon için farklı cevapları var. Bir örnek verelim. Flood kontrol fonksiyonu. Bu, sisteminizi flood saldırılarına karşı korumak için yazılmış bir fonksiyondur. Bu fonksiyon helper içinde tanımlansa idi bir saldırı bile olsa bu fonksiyonu kullanmak için CI’ ın yüklenmesi gerekecekti. Yani saldırılarda bile CI yüklenecekti. Zaman kaybını öncelemek için flood_kontrol fonksiyonu CI yüklenmesinin önüne alınmıştır.
2- Güvenlik Geliştirmeleri
3- Çoklu ve Dinamik Dil Desteği
Bu destek sayesinde veritabanınızdan dinamik yüklediğiniz dil bilgileriyle uygulanızı istediğiniz her dilde sunabilirsiniz. Sistem dil bilgisini url ‘in ilk segmentinden tespit eder. Bu dil bilgisi iki harfli olmalıdır. “http://siteniz/tr/” yada “http://siteniz/en/” gibi. Desteklediğiniz dilleri veritabanında dil tablosuna eklemelisiniz. Ayrıca dil klasöründe “<modül ismi>_lang.php” dosyası içine dil verilerinizi eklerseniz, sistem dili tespit ettikten sonra lang dosyasını otomatik yükleyecektir. Mesela “http://siteniz/tr/panel/sinif/method” adresine gitmek istediğinizde sistem turkce klasöründeki panel_lang.php dosyasını yükleyecektir. Siz view içerisinden yeni bir yükleme işlemi yapmaya gerek olmadan istediğiniz dili kullanabilirsiniz.
4- Modüler Yapı
CI üzerinde modüler olarak sisteminizi geliştrimenizede izin verilmiştir. Uygulama kullanıcının geldiği url den hangi modüle gitmek istediğiniz tespit eder ve ilgili yüklemeleri ona göre yapar. Örneğin “http://siteniz/tr/panel/sinif/method” adresine gitmek istediğinizde sistem “./tema/panel/” adresindeki temayı dikkate alacak ve dil olarak da türkçe dilini yükleyecektir. Site ve Panel isminde iki adet modül olduğu varsayılmıştır. Bu konu ile ilgili ayarı “./kutuphane.php:123” dosyası içinden yapabilirsiniz.
5- Tema Motoru
CI yapılan geliştirmelerle kullanıcının farklı modüller ve diller için farklı temlar kullanmasına ve her modül için birden fazla tema yükleyebilmesine izin vermektedir. Şöyle ki CI bir temanın seçilebilmesi için sistem ikiparametreyi dikkate almaktadır. İlki modül ismi. “./tema” klasöründe modül isimleriyle aynı isimde ve sayıda klasör bulunmalıdır. “./tema/panel” ve “./tema/site” gibi. Sistem gelen url’e bakarak tema klasörü içerisinde hangi klasörü dikkate alacağını otomatik seçecektir. “http://siteniz/tr/panel/sinif/method” adresi için “./tema/panel/” i tema klasörü olarak kabul etmek gibi. İkinci parametre ise veritabanında yüklenecek tema ayarının tutulduğu kayıt. Veri tabanında ayar tablosu altında ilgili modül için hangi temanın yükleneceği ayarı tutulur. Bu kayıda erişmek için anahtar kelime “<modül ismi>_tema” şeklindeki kayıt adıdır (panel_tema yada site_tema gibi). Karmaşık görünse de değil. Hemen bir örnekle anlatalım.
Tema klasörünün ağaç yapısının aşağıdaki gibi olduğunu kabul ediyorum.
/tema
—–/panel
———-/varsayilan
———-/panel_icin_yeni_tema
—–/site
———-/varsayilan
———-/site_temasi2
Veri tabanındaki ayar tablosunda da aşağıdaki veriler vardır.
| id | dil | ad | veri | aktif |
| 1 | 0 | site_tema | varsayilan | t |
| 2 | 0 | panel_tema | site_temasi2 | t |
“http://siteniz/tr/panel/sinif/method” adresine gitmek isteyen bir kullanıcıya “./tema/panel/varsayilan/views” klasörü view klasörü olarak gösterilecektir. Bir başka deyişle $this->load->view(‘deneme’); komutunu yazdığımız bir sayfada yukarıdaki adres için gelen kullancıya “./tema/panel/varsayilan/views/deneme.php” sayfası view olarak yüklenecektir.
Her bir tema klasöründe css, js, less ve view klasörleri varsayılan olarak olmalıdır. Daha fazla gerekirse resim, dosya gibi klasörler de ihtiyaca göre temayı kodlayan tasarımcı tarafından eklenebilir. Ayrıca views içindede varsayilan adında bir klasör olmalıdır. Bu klasör bir sonraki paragrafta anlatılacak olan js, css ve less dosyaları içinde php kodu yazabilmemiz için gereklidir. Saydığımız dosyalar direk statik bir dosya olarak eklenmez. Bunun yerine CI üzerinden yüklenir. Bu klasör eski bir temadan direk kopyalanabilir. Peki ama neden js dosyasında php kodu yazmak isteyelim? En basitinden dil desteği için. Js dosyasındaki string ifadeleri CI dil fonksiyonu aracılığıyla yazdırırsak sistem dili otomatik yüklediği için bizim istediğimiz dildeki js dosyasınıda otomatik olarak oluşturacaktır. Standart bir tema dosyasında olması gereken yapı aşağıdadır.
tema_adi
—–/css
—–/js
—–/less
—–/views
———-/varsayilan
—————/css.php
—————/degiskenler.php
—————/dosya.php
—————/javascript.php
—————/less.php
Bu yapıyı oluşturduktan sonra istediğimiz dosyamızı istediğimiz isim ile ekleyebiliriz. Herşey artık bizde. Mesela css içerisine sitil.css js icerisinede kutuphane.js, less içerisinede sitil.less dosyasını oluşturduğumuzu düşünelim. Bu dosyalarımızı view sayfamıza aşağıdaki gibi ekleme yapabiliriz.
<!– Tema css kütüphanesi –>
<?=css(‘sitil.css’) ?>
<!– Tema less kütüphanesi –>
<?=less_file(‘sitil.less’) ?>
<!– .less dosyalarını çalıştıracak js kütüphanesi –>
<?=less() ?>
<!– Tema js kütüphanesi –>
<?=javascript(‘kutuphane.js’) ?>
Son olarak bu dosyaların içerisinde php kodu kullanmayı örnekleyelim:
function facebook_giris()
{
var on = $( "#beni_hatirla:checked").length == 1 ? 'on' : '';
alert("<?=lang('hatirla_mesaj') ?>");
window.location = "<?=url('panel')?>anasayfa/facebook?beni_hatirla="+on;
}
CI less ile uyumludur.
6-Form elemanları
Form elemanları için yine önemli geliştirmeler yapılmıştır. Buradan bu konu hakkındaki yazıya ulaşabilirisiniz. Bunların yanı sıra çoklu dosya yükleme ve zengin metin editörüde kullanabilirsiniz. Örnek kod aşağıdadır.
<?php angular_editor('aciklama', '<b>html</b> Test') ?>
<?php coklu_dosya_yukleme('resimler', '', dosya_turu('site', 'id')) ?>
“dosya_turu(‘site’, ‘id’)” bu fonksiyon bir numara geri döndürür. coklu_dosya_yukleme(,,) fonksiyonunun 3. parametsi olarak fonksiyona gönderilir. Bu parametre ile çoklu dosya yükleme aracı dosyaları hangi dizine yükleyeceğini belirler. Örnekteki dosyalar “./dosya/site/” klasörü altına yıl/ay/gün dizini takip olarak yüklenecektir. Dosya türleri hakkındaki ayarlamaları “./kutuphane.php:992” dosyasından yapabilirsiniz.
7- Kullanıcı girişi
Örnek olarak bir tema ve kullanıcı girişi tasarlanmıştır. Tasarlanan tema tüm mobil cihazlarda da tam uyumlu çalışmaktadır. Ayrıca kullanıcının yetkili olup olmadığı kontrol edilip kullanıcı girişi yapmadan panel klasörü altındaki hiç bir sayfaya giriş yapmasına izin verilmemektedir. Sadece giriş ekranına erişebilmesi için “Anasayfa” controller’ına ve js, css, less dosyalarına erişebilmesi içinde proxy klasörüne izin verilmiştir. Bu konu ile ilgili ayara “.\application\config\config.php:7” dosyasından ulaşabilirsiniz.
8- Raporlamalar
Ek kütüphaneler ile CI üzerinden Word, Excel ve Pdf raporlar alabilmeniz sağlanmıştır. Bunlarla ilgili birer örnek “http://siteniz/tr/panel/rapor/excel”, “http://siteniz/tr/panel/rapor/word” ve “http://siteniz/tr/panel/rapor/pdf” adresinde bulabilirsiniz.
9- Cache
Cache kütüphaneleri de daha kolay bir cache yönetimi için geliştirilmiştir. Bu şekilde cache yapılan dosya url dizini ile aynı şekilde cache dosyasında tutulmaktadır. Dosya adında da dil bilgisi ayrıca indexlenmiştir.
10- Geliştirici ayarlamaları ve Özel ayarlar
Geliştirme esnasında ve sistem kullanıma başladıktan sonra sistemi hızlandırma adına bazı ayarlar size bırakılmıştır. Bu ayarları sabit tanımlamaları ile “./kutuphane.php:32” den itibaren bulabilirsiniz. Örneğin sistem dil bilgisini her seferinde yeniden veri tabanından okumak yerine bir sefere mahsus okuyup sizin “VERI_CACHE” sabiti ile belirlediğiniz veri kaynağına yazar. Sonraki her ziyaretçi için bu kaynaktan okur. Burada buna benzer bir sürü ayar bulabilirsiniz.
11- Ek kütüphaneler
CI içerisine sizin kullanımızı kolaylaştıracak bir sürü ek kütüphane konulmuştur. Jquery, JquqryUI, Bootstrap, Bootstrap notify, Openlayers, Less… Bu kütüphaneler view dosyası içerisine aşağıdaki koldlarla eklenebilir.
<?=jquery() ?>
<?=bootstrap() ?>
<?=bootstrap_notify() ?>
<?=openlayers() ?>
<?=ui() ?>
<?=angular() ?>
<!-- Framework varsayılan js kütüphanesi -->
<?=javascript() ?>
<!-- Framework varsayılan css kütüphanesi -->
<?=css() ?>
<!-- Tema css kütüphanesi -->
<?=css('sitil.css') ?>
<!-- Framework varsayılan less kütüphanesi -->
<?=less_file() ?>
<!-- Tema less kütüphanesi -->
<?=less_file('sitil.less') ?>
<!-- .less dosyalarını çalıştıracak js kütüphanesi -->
<?=less() ?>
<?=google_analytics() ?>
12- Facebook API
CI içerisine Facebook API v4.4 de eklenmiş ve kullanıcı girişi için örnek bir kütüphane tasarlanmıştır. Paneli inceleyerek detayları görebilirsiniz.
Not:
Bu yazıda artık ortamın sıcaklık ve nem değerlerini ölçüp bilgisayarımıza aktaracak olan devreyi tasarlamaya geçebiliriz. Burada devreyi bağımsız iki parça halinde ele alabiliriz. Birinci parça sıcaklık sensöründen verinin okunması. İkinci parça okunan değerin 7 segmentli göstergede gösterilmesi.
Önce sıcaklık sensörü kısmını halledelim. Biz burada DHT11 sıcaklık ve nem sensörünü kullanacağız. İsteyen buradan sensörü detaylı inceleyebilir. Sensörü devremize aşağıdaki gibi bağlıyoruz.
Şimdi ikinci kısma geçelim. Bu kısım biraz daha karışık. Önce 7 segmentli göstergeden başlayalım. Aşağıda elemanın yapısı eklenmiştir.
İncelenince görülecektir ki 7 segmentli gösterge için 1 gönderiyim 1 yazsın 3 gönderiyim 3 yazsın gibi bir yapı yok. Birbirinden bağımsız 7 tane led var. Mesela 1 yazmak için GND bağlantılarını yaptıktan sonra, 6. ve 4. bacaktan 5V vermelisiniz. Her sayı için bu ayrı ayrı hesaplanıp yazılım tarafında bir fonksiyon ile çözülebilir. Ama bu şekilde Arduino tarafında 7 pin meşgul edecektir. İki tane digit bağlarsak 14 pin. Bu çok saçma bir kullanım olur. Ne yapalım. İlk akla gelen bir lojik devre tasarlayıp binary gelen sayıyı 7 segmentli göstergede yazdırmak. Bu şekilde 4 pin kullanarak tüm rakamları yazdırırız. (Örneğin pinlerden 0011 verildiğinde göstergede 3 yazdırmak) Bunun için bir devre tasarlamamıza gerek yok zaten bu işi yapan bir entegre var. 4511 entegresi. Bu entegre 4 pin ile binary gelen değeri 7 segmentli göstergede yazdırmak için tasarlanmış. Buradan datasheeti inceleyebilirsiniz. Bacak bağlantıları ve açıklama tablosu aşağıda.
| pin | isim |
bağlantıları |
| 1 | B girişi | B girişi |
| 2 | girişi C | C girişi |
| 3 | lamba test girişi | Lojik-1 |
| 4 | ripple girişi | Lojik-1 |
| 5 | aktif etme girişi | Lojik-0 |
| 6 | girişi D | D girişi |
| 7 | A girişi | A girişi |
| 8 | VSS 0 V | güç kaynağı 0 V |
| 9 | segment e | 7-segment ortak katot ekran, e |
| 10 | segment d | 7-segment ortak katot ekran, d |
| 11 | segment c | 7-segment ortak katot ekran, c |
| 12 | segment b | 7-segment ortak katot ekran, b |
| 13 | segment a | 7-segment ortak katot ekran, a |
| 14 | segmenti g | 7-segment ortak katot ekran, g |
| 15 | segment f | 7-segment ortak katot ekran, f |
| 16 | VDD + V | güç kaynağı +9 V (aralık 5-15 V) |
Aşağıdaki örnek bir bağlantı görülebilir.
Bu şekilde sadece 4 pini kullanarak tüm rakamları gösterebiliyoruz. Hala bir sorun var. Sıcaklık değeri göstereceğimiz için iki rakama ihtiyacımız var. İki göstergeyi iki ayrı entegre ile tasarlayıp toplam 8 pin kullanarak bunu yapabiliriz. Ama bu çok hızlı olan donanımımızı çok hantalca kullanmak olur. Bunun yerine bilgisayarların mükemmel hızlı olmasını kullanarak maliyeti düşürebiliriz. Tek entegrenin çıkışılarını iki göstergeye birden versek. Sonra bu göstergelerden ilkini bir kaç mili saniye, ardından diğerini bir kaç milisaniye yakıp söndürsek. Ve yanma anlarında da entegreye ilgili rakamları göndersek aynı entegreyi kullanarak iki ayrı rakamı gösterebilmiş oluruz. Göstergeleri yakıp söndürme işlemleri içinde GND bacağını kullanırız. Bir katot göstergede GND bacağından 5V verir isek gösterge söner, toprak verirsek gönderdiğimiz rakam yanar.
Herşey tamam artık devreyi tasarlayıp uygulamamızı yazabiliriz. Sıcaklık sensörünü bağlamıştık. Şimdi entegreyi ve digitleri bağlayalım.
Devreyi resimdeki gibi oluşturalım. Karmaşık görüntüyü engellemek için 4511 entegresinden diğitlere giden kablolar çizilmemiştir; harflendirilmiştir. Artık programımızı yazıp arduino’ya yükleyebiliriz. Program kodları aşağıdaki gibidir. Bu uygulama bir yandan, sensörden okuduğu sıcaklık değerini digitlere yazdırır. Diğer yandan da bağlı bulunduğu bilgisayarın seri portunu dinler. Eğer seri porttan “a”, “b”, yada “c” verisi gelirse yine seri porttan sırsaıyla sıcaklık, nem ve çiğ oluşturma verisini yazar. Bu konu ile ilgili ayarlamaları serialEvent() fonksiyonundan görebilirsiniz.
Bu serinin bir sonraki yazısında bir wcf servis yazacağız. Bu servis gelen isteklere göre sıcaklık nem ve çiğ oluşma noktası verisini seri port aracılığıyla arduino devremizden okuyup istemciye iletecek. Bu şekilde oda sıcaklık vs bilgilerini hem digitler ile odada gösterip hemde masaüstü uygulama, android cihaz vs. gibi farklı platformlara servis edebiliyor olacağız.
#include <SimpleTimer.h>
#include <dht11.h>
dht11 SicaklikSensoru;
SimpleTimer timer;
int pinOtele = 10;
int digitEntegreIzinPin = 9;
int digitBirIzinPin = 8;
int digitSifirIzinPin = 7;
int ZamanKesmesiSuresi = 20000;
float sicaklik = 0, nem = 0, cig = 0;
void digiteYaz(int rakam)
{
if(rakam < 0 || rakam > 9) return;
int deger, cikis;
for(int i = 3; i >= 0; i--)
{
deger = pow(2, i) + (i > 1 ? 1 : 0);
digitalWrite(i + pinOtele, deger > rakam ? LOW : HIGH);
rakam -= deger > rakam ? 0 : deger;
}
digitalWrite(digitEntegreIzinPin, HIGH);
}
void digitSec(int d)
{
boolean kontrol;
if(d == 0)
kontrol = false;
else if(d == 1)
kontrol = true;
digitalWrite(digitBirIzinPin, !kontrol);
digitalWrite(digitSifirIzinPin, kontrol);
}
void digitlereYaz(int sayi)
{
if(sayi < 0 || sayi > 99)
return;
int bekleme = 5;
digitSec(0);
digiteYaz((sayi > 9 ? sayi % 10 : sayi));
delay(bekleme);
digitalWrite(digitEntegreIzinPin, LOW);
delay(bekleme);
digitSec(1);
digiteYaz((sayi > 9 ? sayi/ 10 : 0));
delay(bekleme);
digitalWrite(digitEntegreIzinPin, LOW);
delay(bekleme);
}
void timerInterrupt()
{
SicaklikSensoru.read(2);
sicaklik = (float)SicaklikSensoru.temperature;
nem = (float)SicaklikSensoru.humidity;
cig = (float)SicaklikSensoru.dewPoint();
}
void serialEvent()
{
char istek = (char)Serial.read();
if(SicaklikSensoru.read(2) != 0)
{
Serial.print("Hata: 1|Sensor Okunamadı");
return;
}
switch(istek)
{
case 'a':
sicaklik = (float)SicaklikSensoru.temperature;
Serial.println(sicaklik, 2);
break;
case 'b':
nem = (float)SicaklikSensoru.humidity;
Serial.println(nem, 2);
break;
case 'c':
cig = (float)SicaklikSensoru.dewPoint();
Serial.println(cig, 2);
break;
default:
Serial.println("Hata: 2|Gecersiz Istek");
}
}
void setup()
{
Serial.begin(9600);
//Pinler Aktif
for(int i = 0; i <= 3; i++)
pinMode(i + pinOtele, OUTPUT);
//Digitler Aç/Kapat
pinMode(digitEntegreIzinPin, OUTPUT);
pinMode(digitBirIzinPin, OUTPUT);
pinMode(digitSifirIzinPin, OUTPUT);
timerInterrupt();
timer.setInterval(ZamanKesmesiSuresi, timerInterrupt);
}
void loop()
{
digitlereYaz((int)sicaklik);
timer.run();
}
Win server 2008 R2 – IIS üzerinde bir WCF servis yayınlarken başlıktaki hatayı alıyordum. Aşağıda önce hatanın resmini sonra çözümü göstereceğim.
Bu tamamen IIS’in ayarları ile alakalı bir problemdir. Kesinlikle kodlarınızda oynama yapmayınız. IIS yeni site ekleme sihirbazı Uygulama Havuzunu otomatik olarak DefaultAppPool seçer. Sirenizin ismine sağ tıklatın. Ardından “Web Sitesini Yönet” ve “Gelişmiş Ayarlar” diyin. Gelişmiş ayarlar penceresi açılacaktır. Uygulama havuzu başlığını bulun ve değiştirmek için satırın en sağındaki “…” butonunu tıklatın. Açılan pencereden “ASP.NET v4.0 Classic” seçeneğini seçin. Servisinizi yeniden başlattığınızda sorun çözülecektir.
Yazmaya uzun bi süre ara verdikten sonra ancak bugün birşeyler yazmaya fırsat bulabildim. Bu yazıda bir sıcaklık/nem kontrol devresi ve sıcaklığın farklı platformlara sunulabilmesi hakkında planlamalar yapcağız. İhtiyacımız sıcaklığı farklı sebeplerden dolayı sık sık yükselen server odasını kontrol altında tutmak. Öngörülemeyen bi sıcaklık artışı olduğunda da ilgili personele bilgi verilmesi.
Sıcaklık kontrol devresi için ilk başlarda 16F877A mikrodenetleyici ve uyumlu bir sıcaklık sensörü kullanmayı planlamıştım. Ama biraz araştırma yaptıktan sonra Arduino diye birşey gördüm. Bu mikrodenetleyici dünyası için bir framework diye düşünülebilir. Açık kaynak, İtalyan menşeli bir proje. Açık kaynak olduğundan dolayı piyasada çok farklı kombinasyonlarda hatta çin üretimi ürünler bile mevcut. Peki tam nedir bu Arduino. Bu, üzerinde bir mikrodenetleyicisi olan, özel tasarım bir kart. Bu kart sayesinde bir çok özel yazılmış fonksiyonu bu microdenetleyici üzerinde çalıştırabiliyor, kart üzerindeki portları kullanarak da microdenetleyici ile çok rahat bir şekilde iletişim kurabiliyor hatta bir bilgisayar ile seri port iletişimine geçebiliyorsunuz. Buda sizi hem devre kurma çabasından kurtarırken hem de projelerini daha hızlı kodlayabilme imkanı sunuyor. Dezavantajı yok mu? Var tabiki. Mikrodenetleyici üzerinde halihazırda çalışan bir framework olduğundan dolayı bu donanımı 100% verimle kullanamıyorsunuz. Biraz daha yavaş kalıyor. Bu durum C/C++ ve C# dillerinin kıyaslanması gibi düşünülebilir. Daha yavaş olduğu için -bazı özel projeler hariç- C# dan vazgeçmezsiniz herhalde.
Arduino’ ya uyumlu bir sensör ile (DHT11) sıcaklığı ve nemi okuyup, 7 segmentli digitler kullanarak yazdırmayı planlıyorum. Ayrıca okunan değerleri seri port üzreinden server odasındaki bir bilgisayarada ileteceğim. İş buradan sonra sizin planınıza kalmış. Ben bütün platformlardan bu bilgiye erişmek istediğim için; bu sunucu üzerinden bilgileri servis edeceğim. Devam eden yazılarımda tarasımları ve kodları paylaşarak bunu bir seri yazı halinde yazmayı planlıyorum. Yapılacak işin kaba taslak bir çizimi aşağıdadır. Herkese iyi günler.
